Cholesterol Begrippenlijst

Algemene begrippen omtrent een gezonde leefstijl

Hartgezondheid: Diverse leefstijlfactoren helpen bij het gezond houden van het hart. Denk hierbij aan een verantwoorde voeding met voldoende beweging, in combinatie met niet roken, letten op het stressniveau en beperkte consumptie van alcohol.

Beïnvloedbare factoren: Een leefstijlfactor waar je zelf invloed op hebt, zoals het nastreven van een actieve of passieve leefstijl.

Niet-beïnvloedbare factoren: Factoren die je niet kunt beïnvloeden, zoals leeftijd, geslacht en erfelijke aanleg.

Verantwoorde voeding: De basis van een verantwoorde voeding is variatie en het maken van bewuste productkeuzes in gebalanceerde hoeveelheden. Klik voor tips over een verantwoorde voeding hier.

Gezonde leefstijl: De combinatie van een verantwoorde, gebalanceerde voeding, regelmatig bewegen, niet roken en niet overmatig drinken. Plan daarnaast genoeg tijd in voor ontspanning. Klik voor tips over een gezonde leefstijl hier.

Cholesterol

Cholesterol: Cholesterol is een belangrijke bouwstof voor cellen, galzuren en hormonen, daarom heeft ons lichaam cholesterol nodig. Het grootste deel wordt door de lever aangemaakt. Daarnaast kom cholesterol het lichaam binnen via voeding. Teveel cholesterol (verhoogd totaal cholesterol) is niet goed voor de gezondheid van hart en bloedvaten.

Totaal cholesterol: Dit is al het cholesterol in het bloed opgeteld, inclusief LDL-cholesterol (slecht cholesterol) en HDL-cholesterol (goed cholesterol). Het is aanbevolen om het totaal cholesterol onder de 5 mmol/l te houden.

HDL (Hoge Dichtheid Lipoproteïnen) cholesterol: Hoge Dichtheid Lipoproteïnen (HDL) cholesterol ofwel ‘‘goed’’ cholesterol. HDL cholesterol verwijdert en transporteert cholesterol vanuit het bloed naar de lever. Via de lever komt het cholesterol terug in de darmen en verlaat het het lichaam via de ontlasting. Voor mannen is het aanbevolen om een HDL cholesterol van 1 mmol/l of hoger te hebben. Voor vrouwen is het aanbevolen om een HDL cholesterol van 1,2 mmol/l of hoger te hebben.

LDL (Lage Dichtheid Lipoproteïnen) cholesterol: Lage Dichtheid Lipoproteïnen (LDL), ofwel ‘‘slecht’’ cholesterol. Het is aanbevolen het LDL cholesterol lager dan of gelijk aan 2,5 mmol/l te hebben.

Triglyceriden: Zijn vetten die, naast het cholesterol, in het bloed voorkomen. Dit is een vettype wat het lichaam gebruikt voor de opslag van energie en ook via voeding het lichaam binnen komt. Een triglyceridegehalte van 1.7mmol/l of lager is aanbevolen.

Goede en slechte vetten

Slecht (verzadigd) vet: Verzadigde vetten en transvetten kunnen het cholesterolgehalte in het bloed verhogen. Naast de bekende chips, roomboter, cake, koek en gebak bevatten producten als volle melk, kaas en (vet) vlees ook vaak een hoog gehalte aan verzadigde vetten.

Vervang verzadigde vetten in de voeding daarom door onverzadigde vetten die zich onder andere in plantaardige oliën zoals: koolzaad-, lijnzaad- en zonnebloemolie, vette vis, avocado, (ongezouten) noten en zaden bevinden.

Goed (enkelvoudig en meervoudig onverzadigd) vet: Er zijn verschillende soorten vetzuren. Als je deze vetzuren indeelt op basis van hun structuur dan zijn er de onverzadigde vetzuren en de verzadigde vetzuren.

Onverzadigde vetzuren zijn de goede vetten en dezen zijn weer verder in te delen in enkelvoudig en meervoudig. Onverzadigde vetten worden goede vetten genoemd omdat ze bijdragen tot de instandhouding van normale cholesterolgehalten in het bloed. Voorbeelden van meervoudige onverzadigde vetzuren zijn alfa-linoleenzuur en linolzuur, oftewel Omega 3 en Omega 6. Plantaardige oliën, vette vis, dieetmargarines, noten en zaden bevatten de goede onverzadigde vetten.

Cholesterol verlagende ingrediënten

Plantensterolen: Plantensterolen zijn stoffen die van nature voorkomen in plantaardige voedingsmiddelen zoals plantaardige oliën, granen, noten, fruit en groente.

Plantensterolen remmen de opname van cholesterol in de dunne darm. Ze hebben geen effect op het HDL-cholesterol.

Het is aangetoond dat plantensterolen het bloedcholesterol verlagen. Een hoog cholesterolgehalte is een risicofactor voor de ontwikkeling van coronaire hartziekten. Hiervoor bestaan meerdere risicofactoren en de verandering van één van die factoren kan al dan niet een heilzaam effect hebben. De inname van 1,5-2,4g plantensterolen per dag kan het cholesterol met 7 tot 10% verlagen na 2 tot 3 weken als onderdeel van een verantwoorde voeding met voldoende groente en fruit en een verantwoorde leefstijl. Meer dan 3 gram plantensterolen per dag dient niet geconsumeerd te worden.

Wil je weten hoe je 1,5-2,4g plantensterolen per dag binnenkrijgt, kijk dan bij vraag en antwoord.