De cholesterol-kennistest

Klaar om de grootste cholesterolmythes te ontmaskeren?

Vraag 1

Feit of mythe – alle cholesterol is slecht voor je.

Nee, niet alle cholesterol is slecht; ons lichaam heeft zelfs cholesterol nodig, want het is een belangrijke bouwsteen van celwanden en een onderdeel van hormonen, vitamine D en galzout.

• Er bestaan twee soorten cholesterol – ‘goede’ cholesterol, ofwel HDL (high-density lipoproteïne)-cholesterol en ‘slechte’ cholesterol, ofwel LDL (low-density lipoproteïne)-cholesterol.
• LDL-cholesterol kan zich afzetten tegen de vaatwanden, daarom staat het ook bekend als slechte cholesterol.
• Wanneer het cholesterolgehalte in het bloed hoger ligt dan de streefwaarde, noemen we dat een hoge cholesterol.
• Hoge cholesterol is een risicofactor bij de ontwikkeling van hart- en vaatziekten*

Vraag 2

Feit of mythe – alle cholesterol in je lichaam is afkomstig uit wat je eet.

De cholesterol in ons lichaam is afkomstig uit twee bronnen. Een deel halen we uit het voedsel dat we eten (voedingscholesterol); het andere deel wordt geproduceerd door het lichaam, hoofdzakelijk door de lever.

• Tot de voedingsmiddelen die voedingscholesterol bevat, horen onder andere vlees, volle melkproducten, boter, kaas, eierdooiers, gevogelte en schaaldieren.
• Plantaardige voeding als groenten, fruit, noten en graan bevatten geen voedingscholesterol.

Vraag 3

Feit of mythe – alleen cholesterolrijke voeding, zoals vlees, boter, eieren, kaas en schaaldieren, kan cholesterolwaarden doen stijgen.

De cholesterol in voeding heeft minder invloed op de LDL-cholesterol dan de hoeveelheid verzadigde vetten die we eten. Te veel verzadigde vetten in voeding kunnen de LDL-cholesterol doen stijgen, wat een van de belangrijkste risicofactoren is bij de ontwikkeling van hart- en vaatziekten*.

• Verzadigde vetten zitten in vlees, kaas, boter, harde margarines, room, taart, koekjes en gebak en het is belangrijk om er niet te veel van te eten. Dat kan door ze te vervangen door meervoudig onverzadigde vetten. Plantaardige oliën, vette vis (zoals zalm en makreel) en bepaalde noten en zaden (onder andere walnoten en zonnebloempitten) zijn rijk aan meervoudig onverzadigde vetten. Vervang boter door een zacht broodsmeersel als Becel ProActiv.
• Becel ProActiv bevat plantensterolen** die de cholesterol met 7-10% verlagen in 2-3 weken. Een dagelijkse inname van 1,5 - 2,4 g plantensterolen** in het kader van een gezonde voeding en levensstijl met voldoende fruit en groenten kan cholesterol met 7-10% verlagen in 2-3 weken.*

*Er spelen heel wat risicofactoren een rol bij de ontwikkeling van hart- en vaatziekten en het is belangrijk om ze allemaal aan te pakken om het algemene risico erop/op hart- en vaatziekten te verlagen. Een of een paar van deze risicofactoren aanpakken kan een gunstig effect hebben, maar dat is geen zekerheid.

** Het is wetenschappelijk aangetoond dat plantensterolen het bloedcholesterol verlagen. Een hoog cholesterolgehalte is een risicofactor voor de ontwikkeling van coronaire hartziekten. Hiervoor bestaan meerdere risicofactoren en de verandering van één van die factoren kan al dan niet een heilzaam effect hebben. De inname van 1,5 tot 2,4g plantensterolen per dag kan het cholesterol met 7 tot 10% verlagen na 2 tot 3 weken. Het is van belang Becel ProActiv te gebruiken als onderdeel van een gezonde voeding met voldoende groenten en fruit en een gezonde leefstijl. Al vanaf het gebruik van 2 porties Becel ProActiv per dag kan het slechte (LDL-) cholesterol worden verlaagd. Een optimale hoeveelheid plantensterolen krijg je met 3 porties (30g) Becel ProActiv.

Vraag 4

Feit of mythe - als je een gezond gewicht hebt, hoef je niet te denken aan je cholesterolwaarden.

Cholesterol maakt geen onderscheid - iedereen kan hoge cholesterolwaarden ontwikkelen.

• Mensen met overgewicht hebben meer kans op verhoogde cholesterol, maar mensen met een gezond gewicht kunnen beter ook regelmatig hun cholesterol laten checken.
• Mensen die niet makkelijk bijkomen, zijn zich vaak minder bewust van de hoeveelheid verzadigde vetten die ze eten.
• Laat je cholesterol regelmatig checken, ongeacht je gewicht.

Vraag 5

Feit of mythe – Als je je cholesterol wil verlagen, moet je vetten zo veel mogelijk vermijden.

De juiste hoeveelheid van de juiste vetten consumeren is essentieel voor je gezondheid en welzijn. Als je dagelijks goede vetten zoals omega 3 en 6 (2g en 10g per dag) inneemt, dragen ze bij tot de instandhouding van gezonde cholesterolgehalten in het bloed. Het lichaam heeft vet zelfs nodig, want het is een goede bron van energie. Maar niet alle vetten zijn hetzelfde, sommige zijn beter dan andere. Op het vlak van vetten is het vooral belangrijk om je bewust te zijn van de verschillende types vet die je eet. 
We kunnen vetten eenvoudig onderverdelen in twee groepen:

• Slechte vetten: Verzadigde Vetten & Transvetten.
• Goede vetten: Enkelvoudig en Meervoudig Onverzadigde Vetten.

Over het algemeen wordt aanbevolen om 30-35% van je dagelijkse calorieën uit vet te halen. Houd je inname van verzadigde vetten in het oog, want die zou niet hoger mogen zijn dan 10% van je dagelijkse calorieën. De consumptie van transvetten zou beperkt moeten worden tot minder dan 1%

Vraag 6

Feit of mythe – plantaardige olie, vette vis en boter en broodsmeersels bevatten allemaal veel verzadigde vetten.

• Plantaardige oliën en vette vis (zoals zalm en makreel) zijn grote bronnen van meervoudig onverzadigde vetten.
• Boter bevat veel verzadigd vet. Maar zachte broodsmeersels als Becel ProActiv bevatten veel meervoudig onverzadigde vetten.
• Bepaalde noten en zaden (waaronder walnoten en zonnebloempitten) zijn ook rijk aan meervoudig onverzadigde vetten.
• Verzadigde vetten zitten in vlees, kaas, boter, harde margarine, room, taart, koekjes en gebak en het is belangrijk om er niet te veel van te eten. Dat kan door ze te vervangen door meervoudig onverzadigde vetten.

Vraag 7

Feit of mythe – gewichtstoename, vermoeidheid en futloosheid zijn specifieke symptomen van hoge cholesterol.

Er zijn geen specifieke symptomen voor hoge cholesterol, dus als je hoge cholesterol hebt, zal je het nergens aan merken. De beste manier om het te weten te komen, is door je cholesterol te laten controleren. Volg deze tips als je graag een gezonde voeding en levensstijl wil.

• Eet gevarieerd - de basis voor een gezonde voeding. Eet meer volle granen, fruit, groenten en peulvruchten.
• Beperk de hoeveelheid verzadigde vetten door ze te vervangen door meervoudig onverzadigde vetten. Vervang boter bijvoorbeeld door vloeibare plantaardige olie en een zacht broodsmeersel als Becel ProActiv.
• Doe elke dag minstens 30 minuten aan lichaamsbeweging: stap, fiets, zwem, speel, dans - zelfs huishoudelijk werk telt! Begin rustig en bouw geleidelijk aan op.
• Probeer stress te beperken: probeer genoeg te slapen en reserveer elke dag zo'n 10 minuten om gewoon te zitten en niets te doen of doe ontspanningsoefeningen als yoga.
• Stop met roken.
• Als je alcohol drinkt, doe dat dan met mate.

Vraag 8

Feit of mythe - Een halfuur lichaamsbeweging per dag kan al helpen om je cholesterolwaarden in evenwicht te houden.

Regelmatige lichaamsbeweging met een matige intensiteit kan je goede cholesterol (HDL) verhogen. Je hoeft geen marathon te lopen. Elke dag minstens dertig minuten matig actief zijn, bijvoorbeeld een stevige wandeling maken, tuinieren, fietsen, golfen of dansen volstaat al.

Raadpleeg je huisarts voor je met een sportieve activiteit begint.

Vraag 9

Feit of mythe – Alleen vijftigplussers lopen het risico op hart- en vaatziekten.

Er spelen heel wat risicofactoren een rol bij de ontwikkeling van hart- en vaatziekten. Sommige risicofactoren worden "niet-beïnvloedbaar" genoemd, omdat we ze niet kunnen veranderen. Leeftijd is zo'n factor; over het algemeen lopen oudere mensen meer risico op hart- en vaatziekten dan jongere. Maar de meeste risicofactoren zijn wel beïnvloedbaar, wat betekent dat we ze kunnen veranderen. 
De belangrijkste beïnvloedbare risicofactoren voor de ontwikkeling van hart- en vaatziekten zijn ongezonde voedingsgewoonten, gebrek aan lichaamsbeweging, tabak en schadelijk gebruik van alcohol. De gevolgen van slechte voedingsgewoonten en gebrek aan lichaamsbeweging kunnen zich bij individuele personen uiten als verhoogde cholesterol, verhoogde bloeddruk, verhoogde bloedglucose, en overgewicht en obesitas. Daarom wordt altijd aanbevolen om over te schakelen op een gezondere voeding en levensstijl om het algemene risico op hart- en vaatziekten te verlagen.

Vraag 10

Feit of mythe – Bij de meeste mensen hebben hun voedingsgewoonten, meer nog dan hun genen, de grootste invloed op de cholesterolwaarden.

Hoewel niet-beïnvloedbare risicofactoren, zoals erfelijkheid, leeftijd of geslacht onze cholesterolwaarden wel tot op zekere hoogte beïnvloeden, kan een groot deel ook toegeschreven worden aan onze voeding en levensstijl. Bij de meeste mensen spelen de voedingsgewoonten een grotere rol dan de genen, wat betekent dat we zelf kunnen helpen om onze cholesterol te verlagen.

Om je cholesterol te verlagen, hoef je je voedingsgewoonten niet helemaal om te gooien. Een paar kleine veranderingen in je dagelijkse voedingsgewoonten kunnen al een grote stap in de goede richting vormen. Het beste is om maaltijden te plannen met veel vers fruit en groenten, vette vis, volkorenbrood, pasta, rijst en Becel ProActiv.